Bij uitgeverij Vantilt verschijnt
deze week het boek
Jan Wim Buisman (Red.),
Verlichting in Nederland 1650-1850. Vrede tussen Rede en Religie?
[eerder aangekondigd in dit
blog]
Daarin
wordt een beeld geschetst van de historische Verlichting in
Nederland. Het boek is een uitgave van het Leidse Centrum voor de
Studie van Religie en Verlichting.
Het is een vervolg op en op
gelijke wijze samengesteld als Een veelzijdige verstandhouding
[zie dit
blog]. D.w.z. met beschrijvingen en analyses én steeds ook
teksten van de besproken auteurs zelf. Centraal in dit vervolgdeel
staat de relatie tussen Verlichting en religie.
Historiek.nl
publiceert heden onder de titel "Vreemde verlichting" de
inleiding van dit boek van de hand van Jan Wim Buisman. Daarin
schetst hij hoe "de Verlichting meer is dan de kraamkamer van
het moderne wereldbeeld of het eenentwintigste-eeuwse atheïsme."
Zelfs stelt hij dat "juist de gematigde Verlichting met haar
aloude pleidooi voor tolerantie de ruimte creëerde voor de
radicale." Het "schema rationalistisch-verlicht versus
religieus-onverlicht" zou dan ook "slecht toepasbaar"
zijn.
Dit alles is te lezen als – ondanks grote bewondering –
toch een zekere kritiek op Jonathan Israel, de auteur van de trilogie
over de Radicale Verlichting.
Pikant is dan dat het eerste
exemplaar a.s. zaterdag 19 oktober 2013 zal worden overhandigd aan
precies Jonathan Israel.
Het zou, zo lees ik die
inleiding, best eens een heel interessant boek kunnen zijn.