Vandaag in l'Humanité een interview dat Jérôme Skalski met Étienne Balibar had:
« Une période d’intense débat autour de la philosophie marxiste »
Daaruit haal (en vertaal) ik het gedeelte over Althusser's Spinoza-interesse. Ook de fraaie foto die Sophie Loubaton van Balibar maakte neem ik mee.
Vraag: Was Spinoza niet ook een denker van radicale democratie? Is filosofisch gezien, het Althusseriaanse marxisme, niet ook een terugkeer naar Spinoza?
Étienne Balibar: Spinoza’s Theologisch-politieke verhandeling bewonderde Althusser. Maar dat was niet het aspect dat hem het meest interesseerde. Je hebt helemaal gelijk dat Spinoza's denken een radicaal democratisch denken was. Dit is iets dat al sinds een tijdje vooraan in de aandacht van de voorhoede staat en is toegeëigend door een verscheidenheid aan filosofen waaronder sommigen van inderdaad marxistische origine.
Dit was echter niet het aspect dat Althusser interesseerde. Niet dat hij er vijandig tegenover stond, maar hij dacht, in feite, dat radicale democratie een overgang, een tussenstap was op weg naar de dictatuur van het proletariaat. Vanuit dit oogpunt gezien was hij een zeer orthodoxe marxist.