Spinoza’s conatus-begrip, teleologie en het commentaar van Jonathan Bennett

0
411

Tegenwoordig zien we Spinoza’s conatus-begrip als een van de belangrijkste uit het derde Deel Van de Ethica, terwijl daar vroeger weinig of geen aandacht voor was. Die grotere aandacht zal wel voortgekomen zijn uit de grotere interesse voor het begrip ‘macht’ (als potentia en potestas) bij Spinoza in de jaren 1960 in Frankrijk van overwegend marxistisch georiënteerde denkers, die over de hele linie voor een grote heropleving van de Spinoza-receptie zorgden. Het blijft overigens een niet-simpel begrip en de betekenis ervan in het geheel van de Ethica is niet zomaar geheel duidelijk en klaar.

Jonathan BennettMijn aanleiding voor dit blog is het voornemen van de Spinoza Kring Limburg om over een week de bespreking van het derde Deel van de Ethica af te ronden. De vooraf toegezonden opmerkingen van enige deelnemers prikkelden mij om Jonathan Bennett's invloedrijke A Study of Spinoza’s Ethics (1984) te herlezen, althans de hoofdstukken 9 (Goals), 10 (Self-preservation) en 11 (Affects) die ik beschouw als de centrale body van het boek, hoewel alle hoofdstukken van belang zijn.