Enactivism is zo’n typische vakterm die niet te vertalen is en zo schreef Monica
Meijsing b.v. een artikel "Waarneming tussen representationalisme en
enactivisme."1) Enactivisme gaat ervan uit dat cognitie
ontstaat in en afhankelijk is van de dynamische interactie tussen een kennend organisme
en z’n omgeving. Die omgeving ontwikkelt zich tot een wereld samen met dat
organisme. Het waren Varela, Thompson en Rosch die in 1991 het begrip ‘enactive
cognition’ ontwikkelden. Enactivisme drukt de gedachte uit dat acties niet simpelweg
uiting geven aan begrijpen, maar dat zijzelf al vormen van begrijpen zijn.
Daarvoor werd te term ‘embodied cognition’ gemunt – nog zo’n technische term om
wat gebeurt kernachtig te typeren. ‘Embodied cognition’ en omgeving zijn
onlosmakelijk met elkaar verbonden. De studie van Merleau-Ponty over de
Fenomenologie van de waarneming was een belangrijke inspiratiebron voor de studie
van enactive cognition. Maar ook Spinoza’s filosofie wordt meer en meer als zo’n
inspiratiebron gezien.
Zo was er al wel eerder geschreven over hoe ‘enactive
cognition’ goed past in en beter te begrijpen is vanuit Spinoza’s theorie over de
geest. B.v. Kerry Handscomb, "Enactive Cognition and Spinoza's Theory of
Mind" 2)
Maar eind vorig jaar verscheen een boek dat in nog sterkere
mate laat zien wat degenen die de relatie bestuderen van kennende organismen
met hun omgeving aan Spinoza kunnen
hebben:
Giovanna Colombetti, The
Feeling Body: Affective Science Meets the Enactive Mind. MIT Press, 15 nov.
2013 books.google
Cf review en op NDPR.
"In The Feeling Body, Giovanna Colombetti takes ideas from the enactive approach developed over the last twenty years in cognitive science and philosophy of mind and applies them for the first time to affective science—the study of emotions, moods, and feelings. She argues that enactivism entails a view of cognition as not just embodied but also intrinsically affective, and she elaborates on the implications of this claim for the study of emotion in psychology and neuroscience."
Vooral Spinoza's conatus-leer en zijn studie van de affecten
blijken zeer bruikbaar.