Matteo Ricci (1552 – 1610), Philippo Mignini & Spinoza

0
355

2010 is een ‘Ricci-jaar’. Na eerdere herdenkingsjaren 1982 en 2001 staat dit jaar in de nagedachtenis van diens overlijden in 1610.

Wat doet de befaamde Italiaanse jezuïet en missionaris Matteo Ricci, de stichter van de jezuïetenmissie in Peking, die lange tijd het belangrijkste contact tussen Europa en China vormde, op dit weblog? Er zijn zeker twee aanknopingspunten.
Eerst kort iets meer over deze Matteo Ricci, die werd geboren in Macerata. Zijn vader had hem eigenlijk naar Rome gezonden om rechten te studeren, maar hij sloot zich aan bij de Jezuïeten en werd in 1577 naar de missie in India gezonden, arriveerde in 1578 in Goa, waar hij vier jaar lang theologie onderwees. Daarna werd hij uitgezonden naar Macau. Ricci was de eerste Europeaan die de Verboden Stad binnen mocht en de eerste die de Gesprekken van Confucius in een Europese taal vertaalde. Hij voerde vele gesprekken met de Chinezen die hij van het Westerse zicht op God en godsdienst wilde overtuigen en werd op zijn beurt beïnvloed en paste zich vergaand aan de Chinese cultuur aan.

De Italiaanse Jezuïet Matteo Ricci (li) en de Chinese wiskundige Xu Guangqi (re) publiceerden in 1607 de Chinese uitgave van Euclides's Elementen.

Behalve beider interesse in De Elementen van Euclides (zie boven), ontdekte ik nog twee mogelijke connecties tussen Ricci en Spinoza:

[1] Er is tamelijk veel geschreven over de invloed van de Chinese cultuur op de porselein-produktie in de Nederlandse Republiek van de 17e eeuw. Een enkeling opperde de mogelijke invloed van Chinese bronnen op Spinoza.
Lewis A. Maverick schreef een artikel, A possible Chinese source of Spinoza’s doctrine, [in: Revue de littérature comparée, Vol. 19, No. 3, July-September, 1939, pp. 417- 428], waartoe hij geïnspireerd was door oorspronkelijk onderzoek van Ch’ên Shou-yi [Sino-European cultural contacts since the discovery of the sea route, in: Nankai social and economic quarterly, Vol. VIII, No. 1, April 1935.]. Ik ken het artikel niet, maar het lijkt me aardig het hier te vermelden. [Van hier]