Het spinnen van Spinoza als Spaanse Galiciër

0
440

Er wordt flink wat 'gesponnen'
door hen die Spinoza als 'van hen' willen claimen. Seculiere joden
hebben er soms een handje van om Spinoza als hún joodse voorganger
te claimen. Maar ook regionale spin-activiteiten zijn soms merkbaar,
zoals vooral die van Amsterdam om Spinoza als Amsterdammer te claimen
opvallen.

Ook het Instituto Rosalia de
Castro te Santiago, een educatieve instelling in het Spaanse Galicië,
is al enige tijd flink bezig met het promoten van het feit dat
Benedictus de Spinoza van Spaans Galicische afkomst is (of zou zijn).
Ze hebben in zekere zin mogelijk wel een punt. De familie van onze
filosoof had waarschijnlijk een connectie met het stadje
Espino in Spaans Galicië waar een Marraanse familie Espinosa genoemd
werd.

Premio de Ensaio Bento Spinoza
In twee blogs gaf ik al aandacht aan het feit dat het instituut
een Spinoza Essayprijs heeft ingesteld. Peter Sloterdijk mocht die
dit jaar in ontvangst nemen [cf.
blog
] en deze maand werden de genomineerden voor de Premio de
Ensaio Bento Spinoza 2014 bekend gemaakt [cf. blog].

Exposición Bento Spinoza en Galicia
Maar ze zijn met
een echte campagne bezig en doen meer dan instellen van die prijs.
Er is nu een tentoonstelling ingericht om de
rationalistische filosoof te koppelen aan de Galicische cultuur. Studenten waren blij verrast te horen dat iemand als Spinoza sprak en dacht in het Galicisch-Portugees. Het was, zoals een student zei, "zoiets alsof we hoorden dat Plato dacht in het Galicisch."  

Als
het hoofddoel is om de receptie van Spinoza's filosofie in het gebied
waar de familie vandaan kwam te bevorderen, is daar uiteraard niets
mis mee. Als hij maar niet als exclusief Spaans Galicisch wordt
geclaimd, want dat heeft uiteraard geen enkele zin. Als het helpt om
aandacht voor zijn filosofie te bevorderen is er niets op tegen om te
benadrukken dat Benedictus de Spinoza ook als een Galiciër kan
worden gezien. (Maar eigenlijk moet dat niet uitmaken). 

Ze mogen er wat mij betreft best
blij mee zijn dat John Arnau in zijn boek El cristal de Spinoza
[2012, cf.
blog
] Spinoza als «el gallego» omschrijft. Fijn voor hun.
Overigens lijkt me die tentoonstelling, als ik goed naar het fotootje
kijk, wel erg uit veel tekst te bestaan.
[Uit LA
VOZ DE GALICIA
van 26 december 2013]