Op 1 april had ik het blog “Hoe staat de Denker des Vaderlands tegenover Spinoza?” Op de Spinozadag 2008 in Paradiso had hij zich voorgesteld als ‘een Spinozafan’ – een beetje tot verbazing van sommigen, waaronder deze blogger.
Vandaag neemt hij in een interview door Peter Henk Steenhuis in Trouw onder de titel “Leven naar de mores die je predikt” een aantal filosofen en politici de maat op de vraag hoe geloofwaardig ze zijn als hun echte leven niet strookt met hun woorden. Wat betreft “overeenstemming van leven en leer” komen van hoog tot laag aan bod: Jan Tinbergen, Willem Drees sr., Wouter Bos, Wim Kok, Jack de Vries, Simone de Beauvoir, Jean Jacques Rousseau. Zo ontstond dan de “Schaal van Achterhuis”.
Dat is voor mij aanleiding om Hans Achterhuis de maat te nemen. Op de gestelde vraag zou een echte Spinozafan namelijk als eerste aan Spinoza gedacht hebben: als de filosoof die het meest opvallend leefde in overeenstemming met zijn filosofie. Sinds Pierre Bayle daarop wees is dat beeld zo ongeveer gemeengoed geworden. Maar toen Hans Achterhuis in 2003 de eerste Pierre Bayle-prijs voor algemene cultuurkritiek kreeg uitgereikt, gaf hij eerlijk toe nog nooit van Bayle te hebben gehoord!
Nu heeft hij indirect eigenlijk toegegeven helemaal geen Spinozafan te zijn.
