Op 27 juli 1656 werd – wegens ‘vreselijke ketterij’ en
‘schandelijke daden’ – door het bestuur van de Portugees-joodse gemeente van
Amsterdam de banvloek over Spinoza uitgesproken.
Dit 360e herdenkingsjaar had als bijzonderheid
dat in Amsterdam op 6 december 2015 uit de hele wereld wetenschappers en
religieuze leiders naar Amsterdam voor een conferentie bijeenkwamen om te bezien
of de ban kon worden herroepen. Als om de cirkel die uit 360o graden
bestaat, rond te maken is door de bevoegden besloten de ban niet te herroepen,
waardoor hij als het ware nog eens is herbevestigd. Wat maar goed is ook: de
ban hoort bij Spinoza – net als de cirkel.
