Echte Judasoor (Hirneola auricula-judae) is een merkwaardige
boompaddenstoel. De kleur is wat
afhankelijk van de toestand waarin je ze aantreft. Verse Judasoren zijn
gelatineus-glibberig en bruingrijs met purperzweem aan de binnenkant (vaak
geplooid) en viltig-donzig grijsbruin aan de buitenkant. De oortjes hebben ook ′aderen′ aan de
buitenkant en zijn vleeskleurig. In
droge zomers verschrompelen ze tot harde, zwartbruine rimpelige korsten. De gedroogde exemplaren hebben dan geen
herkenbare oorvorm. Pluk je zo'n donker korstje en zet je 't een nacht in
water, dan ontvouwt zich dat de volgende morgen tot een prachtig gaaf Judasoor.
Je zou bijna bang worden er nog een stuk hoofd aan zal groeien, zó echt. Zo'n naam heeft natuurlijk een verhaal. Bij de Judasoor hoort de legende dat Judas
zich wilde verhangen, na zijn verraad van Jezus. Alle bomen waarbij hij dit
probeerde, bogen hun takken zodat zijn snode voornemen niet lukte. Tot Judas
bij de Gewone vlier (Sambucus nigra) kwam, die zijn
takken niet kon of wilde buigen. Zodoende hing Judas zich op aan een oude
vlierboom. Tot schande van de boom ontspringen er steeds weer Judasoren aan de
stam, oude en dode takken. Het aardige van het verhaal is, dat de legende
eigenlijk van puur Europese makelij is, want de Gewone vlier komt in Palestina
niet voor. Dus de Gewone vlier hoeft zich niet te schamen. Judasoor is altijd
een leuke verschijning en het is meegenomen dat hij eetbaar is, maar erg veel
smaak voegt deze zwam niet aan gerechten toe. Wel textuur, want hij behoudt
zijn beet. In China en Japan wordt het Judasoor, veel gebruikt en op grote
schaal gedroogd en geëxporteerd. Dat drogen is voor degenen die graag uit de
natuur plukken ook goed zelf te doen, want Judasoren kun je in een mum van tijd
drogen (bijvoorbeeld op een gaskachel die op de waakvlam staat). Het leuke van paddenstoelen
die op hout groeien is dat je niet constant naar de grond hoeft te staren of te
bukken, want ze groeien juist langs de takken van een boom omhoog. Ook is het Judasoor
een van de relatief weinige zwammen die de hele winter door voorkomen en
zodoende wanneer de bomen kaal zijn gemakkelijk te ontdekken zijn. Een zakmes
is handig bij het verzamelen, maar ga voorzichtig te werk zodat de stam van de vlier
niet beschadigd wordt. En wees niet te gretig op een plek! De Judasoren die ik
aantrof zaten juist niet op een Gewone vlier maar op een dode esdoornboom. In
de schelpvormige oren zit veel variatie van 3 tot wel 12 centimeter. Die
variatie heb je bij mensen ook! Tja, en tussen de gewone oormaten zitten soms
ook echte "menselijke" flaporen.
