Spinoza moet gebruik gemaakt
hebben van de trekschuit, hét openbaar vervoermiddel in zijn tijd.
Een trekschuit is een schip met een roefje dat door een paard langs
de wal wordt voortgetrokken. Maar er bestaan geen gegevens over hoe
Spinoza reisde en daar is, voor zover mij bekend, geen onderzoek naar
gedaan.
Die omissie wordt ingevuld door Wim Goris, een lid van
roeivereniging RV De Laak in Den Haag die, nadat hij op
zondagochtend 12 januari 2014 in de Kloosterkerk in Den Haag de preek
over Spinoza van ds. Margreet Klokke [cf blog
en blog]
had bijgewoond, 's middags in een skiff over de Vliet naar
Leidschendam en weer terug roeiend, ter hoogte van Voorburg zich
afvroeg: "zal Spinoza ook hier over de Vliet zijn gevaren? En
over de Haagse Trekvliet?" En dat leidde tot zijn onderzoekje
naar reizen met de trekschuit in de 17e eeuw en de daarvoor gegraven
trekvaarten en Spinoza's waarschijnlijke gebruik van die reismogelijkheden. Het
resultaat van zijn studie biedt Wim Goris hierbij aan belangstellenden aan.