Werd er nog maar kort geleden
aangekondigd dat de Canon van 700 jaar Joods Nederland in de maak was en dat de
samenstellers Tirtsah Levie Bernfeld en Bart Wallet zijn [cf. blog], vandaag verschijnt, zo is te lezen in Trouw, het boek de Canon van 700 jaar Joods Nederland, en is de website online gegaan.
Merkwaardig vind ik het dat van dat
nieuws nog helemaal niets te vinden is op de websites van het Joods Historisch
Museum, het Menasseh ben Israel Instituut en Crescas, dat samen met het Joods
Maatschappelijk Werk, initiatiefnemer is van de Canon. Je zou wat meer
enthousiasme verwachten. Enfin, we zoeken er niets achter, maar constateren
slechts.
Uiteraard is een van de 'vensters' (dat
is de taal van canons) gewijd aan de ban/cherem van Spinoza in 1656. Aan het
beeld dat wordt geschetst merk je dat volstaan werd met het intussen ontstane
algemeen beeld te geven, waarnaar niet nog eens door een deskundige is gekeken.
Zo lezen we o.a. dat tot zijn leer zou hebben behoord: “Kerk en staat moesten
totaal van elkaar gescheiden blijven.”
Een beetje raar vind ik het dat niet de Theologisch-politieke verhandeling en de
Ethica worden genoemd; alleen is
sprake van de Opera Posthuma – een titel
die je niet dagelijks tegenkomt – alsof toch de weg naar Spinoza moeilijk
vindbaar wordt gemaakt (ja, zulke dingen maken mij achterdochtig). Het volgende venster over Saul Levi Morteira (circa 1596-1660) is aan hetzelfde jaartal 1656 gekoppeld – hij ontleent zijn plaats in de joodse canon aan diezelfde ban!
Uriel da Costa kreeg geen venster.
