Spinoza en de werkelijkheid [1] en Meister Eckhart

0
479

Kunnen we Spinoza’s God lezen als ‘de werkelijkheid’? Dat was de vraag die in de Spinoza Kring Limburg werd gesteld en die daar zeker in het binnenkort startende nieuwe seizoen nog aan de orde zal komen. Ik wil daarop vooruitlopend er in enige blogs aandacht aan besteden – in de hoop aan die discussie een bijdrage te leveren.

Voor ik aan het bespreken van de vraag zelf toekom, neem ik graag een omweg over Meester Eckhart. Want, en dat vind ik toch wel heel bijzonder, zo'n gewoon en algemeen, dagelijks gebruikt woord als 'werkelijkheid' stamt uit de filosofie en is eind 13e, begin 14e eeuw gemunt door deze heel aparte Duitse theoloog en filosoof. Hij schreef traktaten in het Latijn, maar hield zijn preken voor monniken en kloosterzusters in het Rijnland in het Duits en heeft daardoor, net als later Luther, het zijne bijgedragen aan de ontwikkeling van de Duitse (en Dietse) taal. Hij sprak heel veel en heel eigenzinnig over God en Godheid en in dat spreken muntte hij het woord 'Werkelicheit' of ´Wercelicheit´.