Rudolf Saudek (1880 – 1965) maakte een Spinozabeeld

0
410

Rudolf Saudek in 1944Al eerder wilde ik een blog maken over de Tsjechische beeldhouwer en graficus Rudolf Saudek, die in Leipzig werkzaam was. Ik was nieuwsgierig naar hem daar hij een buste van Spinoza gemaakt heeft. Over hem is weinig en over deze buste is niets te vinden op internet. Je vindt over Saudek geen robuste internetpagina, maar wel diverse (vaak dezelfde) brokstukjes die bij geduldig zoeken een deel van de puzzle geven. Ik raakte ze door een pc-storing kwijt, maar heb ze opnieuw verzameld. Daarmee maak ik deze pagina die op internet de meeste informatie over Rudolf Saudek bijeenbrengt.

Het Spinozabeeld
Ik Kleisculptuur van Spinoza door Rudolf Saudekkom eerst met zijn  Spinozabeeld en daarna met wat ik over hem gevonden heb.

Theo van der Werf, secretaris van de Ver. Het Spinozahuis heeft mij laten weten dat hem drie verschillende Spinozabustes van hem bekend zijn. In een brief van 25 oktober 1933 die Saudek schreef aan de toenmalige secretaris van het Spinozahuis, W. G. van der Tak, vermeldt hij als prijzen van zijn Spinozaborstbeeld:

65 cm hoog in gips 40 mark, in brons 500 mark.
25 cm hoog in gips 12 mark, in brons 100 mark.

Het zou hem plezier doen als zijn Spinozabuste in het Spinozahuis in Rijnsburg tentoongesteld zou worden. Hij schrijft met zijn beeld groot succes te hebben; het is veel afgebeeld en tentoongesteld o.a. in Den Haag, Praag en Hamburg. (Die brief bevindt zich in de Koninklijke Bibliotheek).

Het is niet bekend of Van der Tak op deze brief heeft gereageerd. Een groot deel van het archief van de Vereniging is namelijk niet uit Duitsland teruggekomen.

Aanvulling 5 jan. 2012

Uit het Nationaal Archief is de volgende foto uit de collectie Spaarnestad beschikbaar gesteld: Borstbeeld van Baruch de Spinoza  gemaakt door R. Saudek te Leipzig. Het beeld werd in 1932 verloot tijdens een bijeenkomst van de vereniging voor wijsbegeerte in Den Haag. Opname uit 1932.
Het betreft duidelijk een iets ander beeld dan dat hierboven.

         Borstbeeld van Baruch de Spinoza, filosoof en lenzenslijper

 

Aanvulling 31 oktober 2014

Zo te zien had Saudek een van zijn Spinoza-bustes op de Spinoza Ausstellung van de joodse gemeenschap in Berlijn die geopend werd op 15 december 1932

 Foto uit David Wertheim, Salvation Through Spinoza: A Study of Jewish Culture in Weimar Germany. BRILL, Leiden, 2011, p. 132