Renée Sintenis (1888 – 1965) tekende Spinoza’s verblijfplaatsen

0
387

In 1913 verscheen Ernst Altkirch’s Spinoza im Porträt. Het bevatte achtentwintig (vermeende) portretten van Spinoza, alsmede 7 illustraties van de plaatsen waar Spinoza had gewoond. Deze tekeningen, die de tekst over Spinoza’s biografie illustreerden, waren – naar foto’s – getekend door de toen ca 24-jarige kunstenares Renée Sintenis.

Ernst Altkirch had een goede neus voor artistieke kwaliteit. Renée Alice Sintenis moest toen nog beroemd worden. Beroemd werd zij in de 30-iger jaren met een kleine sculptuur van een beer, die sinds 1951 de Zilveren resp. Gouden Beer van het Internationale Berlijnse Filmfestival werd.

                De Iraanse regisseur Asghar Farhadi (re) en zijn dochter de actrice Sarina Farhadi tonen de Gouden Beer voor Beste Film en de Zilveren Beer voor het beste koppel actrices in de film 'Nader And Simin A Separation' op de International Film Festival Berlinale in Berlijn, op zaterdag 19 februari 2011. (AP Photo/Markus Schreiber)

Renée Alice Sintenis stamt uit de Hugenotenfamilie Saint-Denis. Op de middelbare school in Stuttgart kreeg ze haar eerste tekenonderwijs en van 1907 tot 1910 volgde ze decoratief beeldhouwen aan de onderwijsinstelling van het Museum van Decoratieve Kunsten in Berlijn bij Wilhelm Haverkamp. Op wens van haar vader begon ze vervolgens aan een secretaresse-opleiding. Toen zie die opgaf voor de kunst, kwam het tot een breuk met haar vader. Ze trok in bij vriendinnen en ging vanaf 1912-13 kleine beeldjes maken. In deze periode kreeg ze dus de opdracht van Ernst Altkirch. In 1915 had zij in het kader van de Berliner Sezession haar eerste expositie. Vanaf ongeveer 1920 werd ze door de kunsthandelaar Paul Flechtheim o.a. in Parijs en New York naar voren gebracht. Via hem leerde ze belangrijke personen kennen als Rilke, Ringelnatz en Aristide Maillol. In 1931 werd ze als eerste vrouwelijke beeldhouwer lid van de Berliner Akademie der Künste. De nationaalsozialisten achtten haar kunst ‘entartet’ en lieten haar in 1934 weer uit de Akademie der Künste bannen. Veel van haar kunstwerk werd vernietigd. Haar rehabilitatie na de oorlog blijkt o.a. uit de al vermelde uitverkiezing in 1951 voor de Berlijnse filmprijs. In 1952 ontving ze, als tweede vrouw na Käthe Kollwitz de orde van verdienste voor wetenschap en kunst. Ze stierf in 1965 en kreeg een eregraf op het Waldfriedhof in Dahlem.

Hieronder dan de 7 illustraties van Spinoza’s verblijfplaatsen door Renée Sintenis: