Paul Juffermans schreef goed boekdeel over Spinoza’s ’theorie van het waangeloof’ – een pleidooi voor heruitgave

0
302

Paul (P.C.) Juffermans. Drie perspectieven op religie in het denken van Spinoza. Damon, Budel, 2003

Dit boek ben ik momenteel aan het herlezen. Ik las het vier jaar geleden, toen ik nog maar pas een half jaar met Spinoza bezig was en alles nog tamelijk nieuw voor me was. Ik las het geboeid, leerde er veel van en raakte onder de indruk van de opbouw en de stijl. Ik heb in de loop van de tijd wel eens in een blog naar het boek verwezen, het genoemd, maar een echte bespreking gaf ik het niet. Ik heb mij voorgenomen nu dan eens iets over het boek te zeggen, hoewel het zo te zien niet meer verkrijgbaar is. Bij uitgeverij Damon is er niets meer over te vinden.

Ook dit wordt nog niet een recensie van het hele boek – het wordt een bespreking in drie delen. Hoezo drie? De titel van het boek zegt het al: drie perspectieven op religie onderscheidt Paul Juffermans in het denken van Spinoza over religie en aan elk perspectief wijdt hij een uitvoerig hoofdstuk of deel. Elk zou al als een boek op zichzelf kunnen worden beschouwd. Ik kom daar op het eind op terug. Hier de drie delen:

[1] Spinoza’s filosofie als godsdienstkritiek, met name over de superstitie (92 bladzijden);

[2] Filosofische religie: filosofie als metafysisch gefundeerde ethiek-religieuze heilsweg (124 bladzijden);

[3] Filosofisch-wetenschappelijk onderzoek van de historische religieuze (westerse) tradities: de openbaringsreligies van jodendom en christendom (142 bladzijden).