Marcel ten Hoven, journalist van de Groene Amsterdammer,
schreef een opiniestuk dat in dagblad Trouw verscheen onder de titel
Knoppenbord symbool
van democratisch verval
De aanleiding is de aanstaande verwijdering van Bijbel,
Koran, TTP en “naslagwerken” (w.o. de Grondwet) van bij de zitplaats van de
voorzitter van de Tweede Kamer (cf. het stuk in Trouw). Ik had er blogs over (hier de laatste). Maar om daar nou teloorgang van de
democratie in te zien… Je kunt ook erg overdrijven.
Hij geeft intussen een aardig schetsje van de betekenis van
de TTP, dat ik hier graag citeer, maar ook daarin overdrijft hij enigszins:
Spinoza
Het is een mooie combinatie van boeken, daar op Van Miltenburgs tafel. De
Bijbel symboliseert als geen ander boek de westerse culturele traditie waarin
Nederland staat, zeker in combinatie met Spinoza's Theologisch-politiek
Traktaat. D66'er Boris van der Ham schonk de voorzitter dat boek bij zijn
afscheid als Kamerlid in 2012. In het traktaat, een van de hoofdwerken van het
humanisme [nou, nou… dat is een eenzijdige toeëigening, SV], legde Spinoza de
basis voor de ondogmatische, historisch-kritische bijbeluitleg die het
christendom bij de tijd bracht. In het politieke deel van het boek betoogt
Spinoza dat de democratie de meest wenselijke staatsvorm is, vooral omwille van
de politieke vrijheid en de tolerantie [over tolerantie gaat de TTP niet, SV].
Daarna geeft hij motieven waarom de Koran daar moet blijven
[verwijst naar de democratische waarde van verdraagzaamheid voor het boek dat
de diepste overtuiging van een grote groep 'nieuwe Nederlanders' symboliseert)
en de Grondwet (verbeeldt dat democratie en rechtsstaat niet los van elkaar
staan). En hij vindt dat deze boeken zichtbaar in de Kamer moeten staan, om te
symboliseren dat het parlement naast een besluitvormende instantie óók een vertegenwoordiging
van het volk in al zijn schakeringen is.
Mij dunkt dat de symboolwaarde van 'heilige' boeken in plaats van opgeschroefd, wel wat teruggeschroefd mag worden. Van de Tweede Kamer hoeft niet een soort kerk te worden gemaakt. Een volgende stap zou zijn dat de 'heilige boeken' plechtig naar hun verheven plaats worden gedragen. In de TTP bewees Spinoza juist dat de bijbel géén heilig boek was; niet met de bedoeling daarmee zelf een soort heilig boek te schrijven. Laten de kamerleden de TTP maar eens goed lezen en bestuderen. Daarvoor is het wel nutttig dat enige exemplaren beschikbaar zijn in de handbibliotheek van de Tweede Kamer.
Stan Verdult
