Jason Read geeft op NDPR een indrukwekkende bespreking van het boek van Idit
Dobbs-Weinstein, Spinoza's Critique of Religion and Its Heirs: Marx,
Benjamin, Adorno, Cambridge University Press, 2015 [aangekondigd in dit blog]
Hij acht de grote verdienste van dit boek dat Dobbs-Weinstein
de Spinoza-lezing door de leden van de Frankfurter Schule inbrengt in de
Spinoza/Marx-lezing door de aanhangers van Althusser.
Boeiend is hoe hij laat zien dat hét punt steeds is de vraag
naar de relatie (en de voorrang) tussen zijn en denken, van de materiële condities
van cultuur en godsdienst. Horkheimer meende b.v. "that the economy and
spirit are the respective expressions of one and the same essence: this amounts
to a bad Spinozism." Zo zijn er meerdere nogal negatieve, afwijzende
uitspraken inzake Spinoza bij de leden van de Frankfurter School
Hét kritieke punt is, zo schrijft Read, steeds de vraag naar
“the identity and non-identity of things and ideas, material conditions and
their ideological expressions.” De noodzaak van het bijeen denken van “identity
and non-identity in ideology critique. Religion as ideology may be nothing
other than its material conditions mapped differently, but this difference
makes a difference. Thought has to be seen as a product of its material
conditions, but still existing as thought.”
