Dit
is – vermoedelijk – het laatste blog over deze bijzondere filosoof,
van wie ik tot voor kort niet had gehoord en met wie ik mij nu een
week redelijk intensief heb bezig gehouden. Het wordt nu tijd dat ik
mijn serie over hem 'waardig' afsluit en hoe kan dat beter dan door te
eindigen met mijn ontdekking dat hij ook een gedicht over Spinoza
schreef. Dat breng ik aan het eind.
Bevriend
met Piet Mondriaan
Er zijn enige blijvende herinneringen aan
Hoyack in de Nederlandse muzikale en literaire cultuur. In het magnum
opus van de Nederlandse componist Louis Andriessen, De materie,
een werk voor koor en orkest waaraan hij van 1984 tot 1988 werkte en
waarin hij onderzoekt hoe de geest de materie beïnvloedt en
omgekeerd, is er in het derde deel, "De Stijl", een passage
waarin de schilder Piet Mondriaan danst met mevrouw Hoyack, hetgeen
door de muziek ritmisch wordt uitgebeeld, terwijl er een tekst wordt
voorgelezen uit "Herinneringen
aan Mondriaan"
van M. van Domselaer-Middelkoop [uit:
Maatstaf (1959/1960)], waarin zij vertelt dat zij in
1929 in Parijs in het atelier van Mondriaan de Hoyacks ontmoette en
daar meemaakte dat Mondriaan een dansje deed met Hoyacks vrouw Ella
[cf.
en cf.].
Het stuk ging in première op 1 juni 1989 tijdens het Holland
Festival. [Beluister hier op Youtube
die passage]. Dat Mondriaan en Hoyack bevriend waren, hoewel ze
over veel dingen verschillend dachten, blijkt in het boek van Carel
Blotkamp, Mondrian. The Art of Destruction [Reaktion
Books, 2001]. Piet Mondriaan schreef in juni 1931 aan Arthur Lehning
over zulke meningsverschillen, maar ook "yet personally I like
the man very much." [Cf.
aldaar ook over Hoyack op p. 13 en 14]