Op de vraag of en zo ja wat Spinoza voor deze fascinerende vrouw betekende zal het antwoord niet eenvoudig te geven zijn, hoewel je wel enige uitspraken daarover tegenkomt, zoals van Julia Vickers: "Spinoza werd haar favoriete filosoof en Goethe haar favoriete schrijver."1) En Susan Ingram schrijft: Koepcke identifies her [Lou Andreas-Salomé's] study of Spinoza at this time as the foundational experience of herinner life." 2)
"[A]t this time" slaa top de periode waarin Lou Salomé als 17-jarig meisje bij een Nederlandse dominee in St. Petersburg, Hendrik Gillot (die daar wasvoor Nederlandse zeelieden, handelslui en diplomaten) studeerde. Dit met het oogmerk om toegelaten te kunnen worden aan de universiteitvan Zürich, waar vrouwen i.t.t. Russische en Duitse landen werden toegelaten. Hij liet haar kennismaken met Descartes, Leibniz, Rousseau, Goethe, Pascal,Voltaire, Kant, Fichte, Kierkegaard en… Spinoza. Spinoza zou dus 'the foundational experience of her inner life' betekend hebben.
Maar opvallend is dat in haar autobiografie, in Privé Domein van de Arbeiderspers verschenen alsTerugblik op mijn leven [1979], waaraan ze de eerste helft van de1930-iger jaren werkte, maar dat pas in 1951 uitkwam (het is zo ongeveer het enige van haar literaire en wetenschappelijke werk dat nog gelezen wordt), in Terugblik op mijn leven dus, schrijft ze helemaal niets over Spinoza. Slechts eenmaal komt zijn naam daarin voor waar ze op blz. 176 over haar bibliotheek schrijft: "De oude kernvoorraad van de bibliotheek uit mijn meisjesdagen had ik in Rusland achtergelaten: zowel onze grote schrijvers, Duitse en Russische, als boeken die ik nodig had gehad voor mijn tersluikse studie die ik nog voor een deel (bijvoorbeeld Spinoza) moeizaam en in het geheim had bekostigd uit de verkoop van cadeau gekregensieraden."
Interessant is deze passage om meerdere redenen: dat ze als jong meisje al meer geïnteresseerd was in zoeken naar kennis dan naar vrouwelijke opsmuk, dat ze daar als enige Spinoza bij naam noemt, maar ook door wat er niet staat: ze nam geen werk van Spinoza mee op haar studiereis naar Zürich en daarna naar Italië, waar ze Nietzsche en Van Ree zou ontmoeten met wie ze vriendschap aanging (waarover zoveel is geschreven).
De beroemde door Nietzsche geënsceneerde foto van Lou Salomé met zweepje en Friedrich Nietzsche en Paul Ree voor de ladderwagen. Er wordt nogal aan de foto gesneden: hier de foto van wiki, waarvan een stuk aan de onderzijde is verdwenen en op de cover van de autobiografie is de linkerhand van Nietzsche weggesneden. Dit terzijde.