“De mensheid leefde in duisternis, totdat Hij kwam. In het begin gingen er slechts een paar voor zijn zaak. Die was te raadselachtig om veel steun bij de bevolking op te wekken, en de politieke oppositie dreef de kampioenen ondergronds. Maar een coterie van apostelen besloot om een vereenvoudigde versie van zijn goede nieuws te verspreiden tegen de hardnekkige vijanden, die op hun beurt van hen martelaren maakten. Dan gebeurde er iets opmerkelijks. Dankzij een verzameling van evangeliën over zijn moraal, de ijverige toewijding van volgelingen (the zealous devotion of followers), en natuurlijk de voor de hand liggende waarheid van zijn goede nieuws, breidde zijn oproep tot emancipatie zich tot ver buiten zijn geboorteland uit en zette uiteindelijk de wereld in brand.”
Zo opent (in mijn vertaling) The Nation van 13 mei onder de titel Mind the Enlightenment een uitgebreide recensie door Samuel Moyn van het nieuwste boek van Jonathan Israel: A Revolution of the Mind. Het begint als een in enigszins laconieke bewoordingen opgemaakt ironisch verhaal ("Wist u dat Spinoza de Franse revolutie veroorzaakte?"). Maar dan wordt het meer en meer een felle bestrijding van de hand van geschiedenisprofessor aan de Columbia Universiteit (research interests: modern European intellectual history, with special interests in France and Germany, political and legal thought, historical and critical theory, and sometimes Jewish studies). Tegenover Israel brengt hij andere deskundigen in het geweer. Hij vindt:
