Volgens Jonathan Israel was hij mogelijk de belangrijkste van alle Duitse ‘spinozisten’ van de vroege Verlichting. Sommige wetenschappers van de Verlichting, zoals Rüdiger Otto, proberen daar wat op af te dingen, daar Edelmann zijn ideeën niet allemaal alleen maar van Spinoza had en daar hij niet in alle dingen Spinoza volgde. Dat is ook wel een erg zwaar criterium.
Maar Edelmann is misschien wel het meest overtuigende voorbeeld van invloed die Spinoza op iemand heeft gehad.
Hij was, aldus Israel, de eerste radicale schrijver in een landstaal anders dan de Nederlandse die Spinoza’s leerstellingen en boeken openlijk aanprees.
En wie kan bogen op een massale en ceremoniële boekverbranding waarbij hij enige auteur was? Op 9 mei 1750 verzamelde zich in Frankfurt het stadsbestuur, de bovenlaag van de burgerij en een grote menigte bij een grote houtstapel waarop vele boeken van slechts één auteur, Johann Christian Edelmann. De veroordeling door de keizerlijke Bücher-kommission van de radicale stellingen werd voorgelezen tijdens deze bijeenkomst die werd opgeluisterd door zeventig gardisten en acht trommelslagers en trompetters en na de voorlezing en trompetgeschal werden de duizend boeken van verschillende edities aan het vuur prijsgegeven. Als waarschuwing aan het volk dat het schrijven van goddeloze en godslasterlijke boeken ten strengste verboden was. De boosdoener bevond zich in die tijd te Berlijn in een asiel dat hem door koning Frederik de II van Pruisen verleend was.
Edelmann was lange tijd een zoeker geweest. “Hij vorderde slechts langzaam op de weg naar radicale ideeën,” schrijft Israël. “Hij deed lang over zijn afscheid van het christendom,” kun je ook zeggen, zoals Annegret Schaper deed die een proefschrift over hem schreef. Maar hij bleef theoloog merkt Rüdiger Otto op en had niet de wetenschappelijke preoccupaties als een Spinoza – hij bleef zoeken naar de juiste weg naar God en naar ruimte voor de onmiddellijke ervaring van God, ongehinderd door welke autoriteit ook, noch door orthodoxie noch door de Bijbel. Daartoe wilde hij de mensen bevrijden.