Hoe vaak wordt in toelichtingen
op Spinoza niet volstaan met deze uitspraak? Alsof dit meteen al duidelijk
zou zijn, terwijl we als we eerlijk zijn moeten toegeven dat het hier níet
om een meteen op het eerste gezicht helder en duidelijk begrip gaat.
Vanavond gaan we met de Spinoza
Kring Limburg het tweede deel van de Ethica bespreken met het accent
erop na te gaan hoe Spinoza's ontologische theorie van de (menselijke)
geest in elkaar steekt. De titel van dat deel is immers "De
natura et origine mentis" [de aard en oorsprong van de geest].
Ik heb er veel naar gezocht maar
hét boek of artikel dat een echt heldere, inzichtelijke beschouwing geeft
over hoe je Spinoza in deze kunt begrijpen ben ik nog niet
tegen gekomen. Ik houd me aanbevolen voor een goede tip.
Tot mijn
verbazing biedt Yirmiyahu Yovel (Ed.), Spinoza on Knowledge and
the Human Mind [Brill, 1994), een uitgave in de serie boeken
n.a.v. conferenties van het Jerusalem Spinoza Institute over telkens
een deel van de Ethica, geen hoofdstuk over Spinoza
geest-theorie. Terwijl er toch genoeg moeilijkheden te behandelen
zijn (stelling 2/11 en hoe 2/19 te zien in het licht van 2/12?)