Meestal werd (wordt) zelfvoorziening, zelfvoorzienendheid (self-sufficiency) alleen in verband gebracht met God. Het op-zich-zijn (aseitas) en niet afhankelijk zijn van iets of iemand, niets en niemand nodig hebben, zijn attributen die alleen God, El Shaddai, toekomen. Ook in het filosofische systeem van Spinoza geldt dit voor God, die Causa sui is – de enige die echt vrij is d.w.z. ex sola suae naturae necessitate existit et a se sola ad agendum determinatur [ Ethica 1/7Def].
Gisteren had Eric Schliesser een blog met de bijna blasfemische titel: Spinoza, the Self-Sufficient.
Uit de correspondentie wordt afgeleid dat Spinoza nooit zelf een brief begon. Hij lijkt in z’n filosofie aan zichzelf genoeg te hebben. Maar – gelukkig – hij is toch niet als God, want zie, één keer begint hij wel een brief, n.l. brief 28: aan dokter Bouwmeester, die hij om wat conserve van rode rozen verzoekt. Als die brief er niet geweest was, zou hij dan bijna God geleken hebben? [Zie dat blog bij Schliesser]
