Museum Het Catharijneconvent is
in het bezit van een anoniem schilderij uit de eerste helft van de
zeventiende eeuw dat de titel meekreeg: Waag van het ware geloof. Als
u die titel in Google ingeeft vindt u het wel. Links staan in
kleurige gewaden vertegenwoordigers van de katholieke kerk, paus en
bisschoppen e.a. Zij hebben hun kant van de weegschaal gevuld met
goud en zilver en andere pracht en praal. Rechts staan de in somber
zwart geklede protestanten die als tegenwicht alleen de Bijbel in de
waagschaal legden. De waag van het ware geloof slaat naar hun kant
als het zwaarst, dus het waarst… het "Woord van God" wint het.
Spinoza had zijn eigen opvatting
over de ware religie, de vera religio. Het werd dus hoog tijd dat de
Bijbel met de Ethica in de waagschaal werd gelegd. Daarvoor gaan we even terug naar de tweede helft van de zeventiende eeuw. Nu staan links de
calvinisten en rechts moeten we ons de 'gelovigen zonder kerk' denken,
zoals mennonieten, collegianten e.a., waartussen zich – voor deze
proef – Spinoza bevindt. Als het om waarheid gaat laat de Ethica zich
als zwaarder zien dan de Bijbel. We wegen mee wat de Korte Verhandeling als 'waar geloof' ziet, ik neem aan dat het de bezoekers van dit weblog bekend is.
