Je komt het nergens tegen, maar volgens mij is de eerste dialoog (Zamenspreeking) in de Korte Verhandeling een discussie die Spinoza aanging met Descartes. Je leest dat niet in de toelichtingen van Mignini, Knol en Koops, en ook tijdens de VHS Zomercursus werd daar niet op gewezen, blijkt uit mijn aantekeningen en het uitvoerige verslag van Jan de Koning.
Als deze tekst, zoals Sigwart in de 19e eeuw meende, de oudste tekst van Spinoza zou zijn, dan is zijn experiment om het eens met Platoonse dialogen te proberen, wellicht geschreven in de periode waarin hij, bij Franciscus van den Enden waarschijnlijk, voor het eerst kennis maakte met de filosofie van Descartes. Dan zijn zijn belangrijkste verwerpingen al in een zeer vroeg stadium bij hem opgekomen.
Het aardige is namelijk dat er al heel veel van Spinoza’s blijvende ideeën aan te treffen zijn in deze discussie tussen Verstand, Liefde, Rede en Begeerlijkheid (Hartstocht, hertaalt Rikus Koops). Ik geef hier niet die dialoog en verwijs, voor degenen die geen tekst bij de hand hebben naar deze pagina, waarop G.H. Jongeneelen de tekst naar internet heeft gebracht.