Connectie Rembrandt en Spinoza vooral een mythe

0
356

Momenteel in de ramsj te vinden (bij Steven Sterk, Selexyz e.a. voor €6,90) dit aardige boekje De 'joodse' Rembrandt. De mythe ontrafeld (Waanders, Zwolle, Joods Historisch Museum, Amsterdam, 2006, 96 blz.). Het begeleidde de gelijknamige tentoonstelling in het Joods Historisch Museum in 2006 en 2007.

Het is een boekje dat vooral allerlei in de loop der tijd ontstane verzinsels en op weinig evidentie gebaseerde opvattingen en toeschrijvingen neerhaalt.

Van het beeld dat Rembrandt, die een flinke tijd in de buurt van veel joden woonde, contacten met hen had en in allerlei bijbelse voorstellingen joden afbeeldde, van dat beeld dus blijft weinig over.

Er is ook een hoofdstuk "Rembrandt en Spinoza, twee zielsverwanten?" en ook op andere plaatsen in het boekje valt wel eens de naam van Spinoza. Van diverse aan Rembrandt toegeschreven schilderijen waarin hij Spinoza afgebeeld zou kunnen hebben, blijkt inmiddels dat ze niet van Rembrandt zijn en bestaat voor het erin zien van Spinoza geen of weinig evidentie.