Als een admiraal Tromp bood J.H. Gunning Spinoza de munitie aan die hij ontbeerde!

0
330

Het (sterke) verhaal ging in de
Vaderlandse Geschiedenis – in de Tweede Kamer werd het op 3 november
1926 bij de bespreking van het Wetsontwerp tot goedkeuring van het
"Nederlandsen-Belgisch verdrag" nog eens gememoreerd – n.l.
"dat admiraal Tromp den Spanjaarden munitie aanbood, om hun
gelegenheid te geven, zich in de open zee met zijn strijdkracht te
meten." [cf.]

Welnu, zo bood J.H. Gunning in de
laatste woorden die hij in de 150e eindnoot van zijn Spinoza en de Idee der Persoonlijkheid (1876), schreef, Spinoza aan hem
niet te houden aan de consequenties van zijn stelsel. Die woorden
vind ik wel aardig hier aan te halen daar ze de vaak gestelde vraag
verwoorden hoe een ethiek mogelijk kan zijn in een deterministisch
stelsel. Het laatste deel van die noot luidt aldus: