Alexander Pope was de belangrijkste Engelse dichter, essayist, satiricus en criticus (moralist) uit de 18e Eeuw. Pope, geboren in Londen, was een zoon van katholieke ouders en kreeg voornamelijk huisonderwijs. Hij had een zwakke gezondheid en, mogelijk als gevolg van tuberculose in zijn jeugd, een verstoorde lichaamsgroei. Hij werd slechts 1,37 m lang. Pope was bevriend met Jonathan Swift en cultiveerde een kleine kring van intellectuele en literaire vrienden.
Al sinds zijn twaalfde jaar schreef hij verzen, vaak imitaties van andere schrijvers. Zijn meest originele werk uit die tijd was Pastorals (1709). Zijn eerste echt grote werk was An Essay on Criticism uit 1711. Andere bekende werken uit die tijd waren The Rape of the Lock (1712, herziene versie 1714) en zijn vertalingen van Homerus' Ilias en Odyssee (1715-1726). Deze laatste werken leverden hem het geld op om zich terug te kunnen trekken in een landhuis in Twickenham, waar hij de rest van zijn omvangrijke werk schreef.
Voor dit blog is vooral van belang zijn »Essay on Man« (1734), een soort Theodicee. Later ondervond het dichtwerk aanvallen, maar het werd in zijn tijd in brede kring gelezen; en het werd gedurende de 18e eeuw naar zeker vijftien Europese talen vertaald. Het Essay bestaat uit vier brieven ('Epistels'), waarin hij de wereld als een harmonieuze structuur schetst, een "Great Chain of Being" met bovenaan engelen in een hele hiërarchie, met daarop volgende neerdalende verschijningsvormen tot aan de laagste plantenvormen. De mensheid vormt in het midden de schakel tussen de engelen en de dieren. Het hele goddelijke scheppingsplan kan niet door de mens doorzien worden, maar is hoe dan ook perfect ontworpen.
All nature is but art, unknown to thee;
All chance, direction, which thou canst not see;
All discord, harmony not understood;
All partial evil, universal good.
And, spite of pride, in erring reason's spite,
One truth is clear, 'Whatever is, is right' [Epistle I, II, 289-94]
Ondervond na z’n dood Pope’s dichtstijl kritiek, tijdens zijn leven kreeg hij te maken met kritiek op de inhoud, de geloofsinhoud en filosofie, van zijn dichtwerk, vooral wat betreft Essay on Man. Hem stond een filosofisch gedicht voor ogen, waarin hij trachtte op een rationalistische manier de relatie van God met de mensen te rechtvaardigen, een soort theodicee, zoals ook John Milton Paradise Lost begon met “justify the ways of God to man." Het handelt over het kwaad in de wereld en wat God met de mensen voorheeft. Over de “Vast chain of being ! which from God began” kunnen we niet klagen, want, zoals hierboven al aangehaald: “One truth is clear, 'Whatever is, is right’.” Moeilijkheden had hij wellicht al verwacht, want hij publiceerde het essay-gedicht eerst anoniem en erkende pas in 1735 dat het van hem was.
