We staan aan de Zuid-Bevelandse oever van de Westerschelde tussen de dorpjes Bath en Waarde. Er staat een koud windje. De Westerschelde of De Honte is een estuarium in de Nederlandse provincie Zeeland, gelegen tussen Walcheren en Zuid-Beveland aan de noordzijde en Zeeuws-Vlaanderen aan de zuidzijde. De Oosterschelde, de Grevelingen en het Haringvliet waren vroeger ook open maar zijn afgesloten in het kader van de Deltawerken. De Westerschelde heeft dit lot niet ondergaan en is open gebleven om zo de haven van Antwerpen bereikbaar te houden. Een estuarium is een verbrede, veelal trechtervormige riviermonding, waar zoet rivierwater en zout zeewater vermengd worden en zodoende brak water ontstaat, en waar getijverschil waarneembaar is. De Westerschelde is de monding van de Schelde. In de regel noemt men het gedeelte vanaf de Belgisch-Nederlandse grens tot aan de Noordzee de Westerschelde, vanaf de Belgisch-Nederlandse grens via Antwerpen tot aan Gent is de naam Zeeschelde. Het westelijkste deel van de Westerschelde heeft twee hoofdvaarwaters naar de Noordzee. De Wielingen is het ruimst en wordt gebruikt door de scheepvaart naar de Zuidelijke Noordzee. De scheepvaart naar het noorden maakt gebruik van het Oostgat, een betrekkelijk smal vaarwater langs de zuidwestelijke kust van Walcheren. Het diepste punt van de Westerschelde ligt nabij Borssele, waar de zeearm een diepte bereikt van 67 meter onder NAP. Dit is tevens het diepste punt van het Nederlands continentaal plat. De Schelde is in het verleden in ernstige mate verontreinigd geraakt. In grote delen van de rivier was of is weinig leven mogelijk. Tegenwoordig wordt het rioolwater gezuiverd door rioolwaterzuiveringsinstallaties en is de is de toevoer van nieuw biologisch materiaal zeer sterk verminderd. Hierdoor kan het bezonken slib oxideren. Het schoner worden van de Schelde en daarmee ook van de Westerschelde is een project van de lange adem. Toch herbergt het gebied zeldzame habitats, grote aantallen vogels, de aanwezigheid van zeezoogdieren en trek-, kraam- en opgroeigebied voor vissen. In de Westerschelde zijn onder andere slikken, schorren, zandplaten en duinen te vinden. In het estuarium zijn verschillende gebieden aangewezen als natuurreservaat, waaronder de bekendste het Verdronken Land van Saeftinghe, de Schor van Waarde, de Paulinaschor, de Verdronken Zwarte Polder en de Hooge Platen. Vanwege de bijzonderheid in Europees verband wordt de gehele natuur in het Schelde-estuarium beschermd onder de Europese Natura2000-wetgeving. Vanaf de dijken met wandelpaadjes heb je een goed overzicht over de slikken van Bath. Door de mist zien we net nog de grote zeecontainerschepen die vanuit Antwerpen naar de Noordzee varen. Op de voorgrond in het slik lopen diverse jodelende Wulpen, Tureluurs, Kluten en Smienten. Als je goed luistert hoor je het geslobber van een groot groepje Bergeenden die in de slik fourangeren. Als het helder weer zou zijn zou je de Zeehonden op de zandbanken kunnen zien liggen. Vanwege de verbeterde waterkwaliteit heb je hier steeds meer kans op Bruinvissen (kleine soort tandwalvis). Dat zijn redenen genoeg om nog eens dit gebied uitgebreid te gaan bezoeken. Op de kruin van de dijk, kijkend achter mij, zie je een compleet ander gebied. Bijna onbewoond natuurdoodsgebied met akkers, akkers en nog eens akkers strak begrenst door greppels en sloten. België en Nederland hebben een verdrag gesloten waarin is vastgelegd dat de Westerschelde zal worden uitgediept, zodat grotere zeeschepen de haven van Antwerpen kunnen bereiken. De verdieping van de Westerschelde betekent weliswaar een flink stuk verlies van dit unieke gebied aan schorren, waar veel bijzondere flora en fauna voorkomen. Maar daarom is in het verdrag vastgelegd dat Nederland, ter compensatie van de natuur die door de uitdieping verloren gaat, de Hedwigepolder onder water zal laten lopen. Veel Zeeuwen (onder wie ook de voormalige minister van Milieu, Gerda Verburg en minister-president Balkenende – jawel, óók een Zeeuw) verzetten zich tegen de ontpoldering. Het is landbouwgrond en enkele landbouwers zullen helaas moeten verhuizen. Maar dat is op zich niks bijzonders, als er bv. een nieuwe snelweg wordt aangelegd worden er ook vaak huizen afgebroken en mensen worden ook hier gecompenseerd. Daarnaast biedt het Zeeland nog meer kansen op eco-toerisme! Nederland probeert onder de afspraken uit te komen door knullige alternatieven te bieden. Gelukkig vindt de Europese Commissie dat daarmee het verlies aan natuur niet voldoende wordt gecompenseerd. Uiteindelijk zal, volgens de laatst gemaakte politieke afspraken, de Hedwigepolder in 2019 onder water staan. Maar met de politieke weersvoorspelling weet je het maar nooit. Dit schitterende Europese Natura2000-gebied heeft niks aan getreuzel en Nederlandse ingepolderde emotie.
