De psychiater van joodse origine, Viktor Frankl, schreef kort na de Tweede wereldoorlog, mede op grond van zijn ervaringen in het concentratiekamp Theresienstadt, waarin hij als psychiater actief bleef en ook vele lezingen gaf, het boek waarmee hij het bekendst werd en dat in vele talen werd vertaald: …trotzdem Ja zum Leben sagen; Ein Psychologe erlebt das Konzentrationslager. Het verscheen in het Nederlands als: De zin van het bestaan; een inleiding tot de logotherapie. Rotterdam: Ad Donker, 1978.
Daarin komt ook tweemaal een citaat van Spinoza voor, zoals (ontleend aan de Engelse vertaling Man’s Search for Meaning): “You may be prone to blame me for invoking examples that are the exceptions to the rule. "Sed omnia praeclara tarn difficilia quam rara sunt" (but everything great is just as difficult to realize as it is rare to find) reads the last sentence of the Ethics of Spinoza. You may of course ask whether we really need to refer to "saints." Wouldn't it suffice just to refer to decent people? It is true that they form a minority. More than that, they always will remain a minority. And yet I see therein the very challenge to join the minority. For the world is in a bad state, but everything will become still worse unless each of us does his best.
So, let us be alert—alert in a twofold sense: Since Auschwitz we know what man is capable of. And since Hiroshima we know what is at stake. [p. 154]
