Precies op de zondag van 6 december 2015 waarop in Amsterdam
het symposium gehouden werd over de vraag of de ban die in 1656 tegen Spinoza
was uitgesproken al dan niet alsnog ingetrokken kon worden, maakte – na onderzoek
door een regionale visitatiecommissie – het landelijke 'generaal college voor
de ambtsontheffing' van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) het oordeel
bekend dat de Nijkerker dominee Van der Kaaij die de historiciteit van Jezus
ontkent, zijn gemeente ‘niet meer met stichting kan dienen’ en daarom niet meer
mag preken in zijn kerk. De relatie tussen Edward van der Kaaij en de
Vredeskerk zou onmogelijk nog te lijmen zijn, zo vond men. Daarom wordt Van der
Kaaij per 1 juni 2016 'losgemaakt' van de kerkgemeente. Hij blijft predikant,
maar als hij ergens vast aan de slag wil, zal hij een nieuwe gemeente moeten
vinden.
Begin 2015 kwam Van der Kaaij in opspraak vanwege zijn boek De ongemakkelijke waarheid van het
christendom. De echte Jezus onthuld (2014). Daarin stelt hij dat Jezus
nooit op aarde heeft rondgelopen. Alle elementen van het bijbelse verhaal
zouden gebaseerd zijn op mythes uit het oude Egypte.
Van der Kaaij verkondigt een dwaalleer vond de Gereformeerde Bond, de orthodoxe
flank van de PKN. Vanwege zijn boek werd de predikant in januari vorig jaar bij
een interkerkelijke dienst met een gereformeerde kerk van de kansel geweerd. De
problemen waren niet direct ontstaan vanwege dat boek, maar naar aanleiding van
een interview dat ds. Van der Kaaij had gegeven in ‘De Stad Nijkerk’. Dat
interview verscheen kort voor Kerst 2014 onder de in het oog springende kop
‘Historische Jezus heeft nooit bestaan’. Dat was een ‘ongemakkelijke waarheid’
voor degenen die zich opmaakten om de geboorte van het Kind van Bethlehem te
herdenken. En zo ontstonden de 'spanningen' (de gemeente is een smeltkroes van
orthodoxe en meer progressieve protestanten) die zo hoog opliepen, dat in maart
de kerkenraad, het bestuur van zijn lokale gemeente, oordeelde dat ze niet meer
met Van der Kaaij door één deur kon. Van der Kaaij werd – vooralsnog voorlopig –
buitengezet. Ondertussen vielen ook theologen en historici over hem heen. Hij
zou historische bronnen over Jezus niet serieus genoeg nemen en veel te
makkelijk verbanden leggen tussen verhalen. [cf. Trouw, cf. dr. G.
van den Brink, historicus Jan Dirk Snel]
