Nog niet was ik ingegaan op waar Warren Zev Harvey [cf. het vorige blog] op wees, namelijk zijn noot 26 bij zijn artikel "Spinoza's Metaphysical Hebraism,” waarin hij verwees naar "Wolfson, Spinoza, vol ii: 311-25, cites other pertinent texts." [cf.]
Daar had ik zelf eigenlijk ook bij terecht moeten komen, want ik bezit Harry Austryn Wolfson’s The Philosophy of Spinoza [oorspr. 1934, herdruk 1958]. Ik had het me even voorgenomen nog te doen, maar had die op zich goede gedachte niet uitgevoerd. Daar was nu dus, via die tip uit Israël, alle reden voor.
En inderdaad, Wolfson geeft uitvoerige beschouwingen over wat Spinoza kan hebben voorgehad met het verwijzen naar gloria in de bijbel, waarvoor hij uitvoerig te rade gaat bij joods-middeleeuwse auteurs, zoals hij steeds doet in zijn ‘Spinoza-bijbel’. Ik citeer:
“To show that he was merely reaffirming an old traditional belief, Spinoza adds that “this love or blessedness is called Glory in the sacred writings, and not without reason.”
Now, to what particulair passage in the Bible does Spinoza have reference here when he says that “glory means this blessedness or lo ve or union or peace of mind?
The verse “the whole erth is fulle of GHis glory” (Isaiah 6,3) is generaly taken tob e the reference. But there is nothing in the context of that verse to make it more applicable to Spinoza’s particular purpose here than any of the other one hundred and ninety-odd passages in the Old Testament in which the word kabod [note: 
] occurs, or the one hundred and fifty-odd passages in the New Testament in which the word δοξα occurs.” [p. 311-12]
Hierna gaat Wolfson uitvoerig in op de vraag of Spinoza Leo Hebraeus’ “eterna gloria” in gedachte zou hebben gehad, hetgeen hij afwijst. Vervolgens gaat hij pagina’s lang in op Psalm-verzen 16, 8-11 die volgens hem Spinoza op ’t oog gehad zou hebben. Erg overtuigend is dit niet, terwijl de teksten met kabod van Jeremias die Spinoza in de TTP behandelt, waar Zev Harvey op wees, door Wolfson niet genoemd worden. Ik denk dan ook dat Zev Harvey’s suggestie overtuigender is.
