Dit is werkelijk een bijzonder boeiend boekje dat twee voordrachten bundelt van een groot deskundige in zowel Spinoza als George Eliot. [Zie hier het blog over de in 2010 door Moira Gatens, filosofieprofessor in Sydney, gehouden voordrachten op de Spinoza Leerstoel en hier het blog over George Eliot.]
Mijn enige commentaar is dat dit door Van Gorcum uitgegeven boekje van de Spinoza Lectures eigenlijk de verkeerde titel draagt: Spinoza’s Hard Path to Freedom. De passage waarmee de introductie op de achterflap eindigt geeft veel treffender de inhoud weer: Spinoza’s & Eliot’s different Paths to Freedom.
Want dat is waar het boekje over gaat. Moira gaat in haar eerste inleiding in op Spinoza’s filosofische weg naar wijsheid en vrijheid – een weg die eigenlijk alleen begaanbaar is voor een kleine filosofische elite. Ze vraagt zich af of dus voor de massa van de gewone mensen alleen overblijft de pseudoroute van de godsdienst die slechts tot een ogenschijnlijk op de filosofische vrijheid lijkend namaakresultaat leidt. Heel kort laat ze twee multitudo-opvattingen de revue passeren (Negri en Yovel) waartegenover zij de literaire bevrijdingsroute van George Eliot zet, die enerzijds gebaseerd is op Spinoza, maar deze aanvult met ‘het filosofische verhaal.’
