De ‘kruistocht’ van rabbijn Nathan Lopes Cardozo voor
opheffing van de ban, opdat Spinoza, “a secular tzaddik,” beter bestreden kan worden, gaat door. [Cf. eerder blog]
Gisteren verscheen een herziene versie van de toespraak die
hij tijdens het symposium in De Rode Hoed hield, in z’n geheel nog eens op de
website van het Jewish Book Review met daarbij een link naar een site waar zijn toespraak beluisterd kan worden [cf.].
En op 31 december 2015 verscheen dezelfde tekst in The Jerusalem Post [cf.].
Ondanks zijn “verheven en ongeëvenaarde filosofische ideeën”
op veel terreinen, was Spinoza volgens Lopes Cardozo een onwetende wat betreft
het jodendom. Hij heeft waardering voor de Ethica,
maar heeft grote moeite met de Tractatus
Theologico Politicus – zoals het meestal bij joden toegaat.
Waarschijnlijk heeft hij niet in de gaten hoe onlogisch hij
soms klinkt: zegt hij dat Spinoza geen kaas gegeten had van de Talmoed en het ware
jodendom niet kende, maar kan hij hem vervolgens verwijten dat hij “partly out
of ignorance and partly against his better knowledge” z’n beweringen over het
jodendom deed.
Lopes Cardozo kan vrijuit al die dingen schrijven. Waarvoor
dan de ban opgeheven moet worden is een raadsel – of is alleen te verklaren uit
een betwistbare overtuiging, n.l. dat de roem van Spinoza helemaal voortkomt
uit de ban alleen – niet uit z'n filosofie. Hij heeft het opheffen van de ban dus nodig om de betekenis van
Spinoza te kunnen terugdringen.
