Van deze in Litouwen geboren en
in Odessa opgeleide joodse historicus, zionist, eerste hoogleraar
Hebreeuwse literatuur aan de Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem en
hoofdredacteur van de Encyclopedia Judaica, had ik tot heden
wat zijn bemoeienis met Spinoza aangaat, een enigszins verwrongen
beeld gekregen door de nogal hilarische manier waarop Daniel B.
Schwartz in zijn overigens zeer lofwaardige The First Modern Jew:
Spinoza and the History of an Image de scène beschreef hoe
Klausner tijdens de herdenkings-bijeenkomst op de universiteit in 1927
ter herinnering aan de 250e sterfdag van Spinoza, 'vanaf de berg
Scopus' (waarop deze universiteit gebouwd was) een soort van amnestie
aan Spinoza verleende door aan het slot van zijn toespraak tot
driemaal toe uit te roepen: "onze broeder ben je, onze broeder
ben je, onze broeder ben je," waarmee een door rabbijnen
uitgesproken ban werd opgeheven. Hij beschrijft hoe vooral dit nieuws als hype de wereld over ging. Verder schrijft Schwartz over die
toespraak dat Klausner "zigzagged negative en affirmative
opinions of the Jewishness of Spinoza and his system ."
Deze toespraak uit 1927 is uit
het Hebreeuws in het Duits vertaald en met de titel "Der
jüdische Charakter der Lehre Spinozas" opgenomen in Siegfried
Hessing (Hrsg.), Spinoza-Festschrift. Zum 300. Geburtstage
Benedict Spinozas (1632-1932), eveneens dus opnieuw gepubliceerd
in Spinoza – Dreihundert Jahre Ewigkeit. Spinoza-Festschrift 1632
– 1932, waarover ik gisteren een
blog schreef. Redacteur Hessing gaf deze informatie er overigens
niet bij.
