Geloof het of niet… Net vanmorgen zag ik – via de AAS – het programma dat tijdens de eerste ‘Tagung des MARBURGER ARCHIVS’ die op 19 en 20 juli 2013 wordt gehouden over „Zwischen den Zeilen lesen“ – Hermeneutische Probleme derjLektüre philosophischer Texte aus Neuzeit und Aufklärung – „Reading between the Lines“ – Leo Strauss and the History of Early Modern Philosophy. En daaruit bleek dat Jonathan Israel dan zal spreken over: Leo Strauss, Spinoza and the Radical Enlightenment…
Ik dacht toen: “waarom laat die man zich zo van zijn werk houden?” Want over zo ongeveer de hele wereld zie je hem op conferenties optreden: over Spinoza vooral – uiteraard. Ik dacht dat omdat ik weet dat hij nog verder wil schrijven over de ideeën die hebben geleid tot de Franse Revolutie en ook nog eens over de rol van ideeën van Spinoza bij de Amerikaanse Onafhankelijkheid. Daarom dacht ik dat, want: laten vooral ook die boeken komen.
Ik zou dit niet hebben opgeschreven (want wat heb ik mij te bemoeien met de tijdsbesteding van een Spinoza-geleerde die ons al zoveel heeft gebracht?). Maar zie, een paar uur later lees ik het interview dat Kenan Malik in Brussel met Jonathan Isaël had (en dat ik al had aangekondigd in mijn blog over Malik – Israel bekleedde die maand de Leerstoel Willy Calewaert, cf. blog).
En wat lees ik? De eerste woorden van Israel waren: “I’m tired of talking of Spinoza.” En ter toelichting: “The trouble is, I’ve become so closely associated with the idea that Spinoza has been underestimated that it’s crowded out most of the rest. There’s a tendency of people to say that ‘Here’s an interpretation of the Enlightenment that wants to explain everything in terms of Spinoza’, and that’s a bit of a distortion.”
Boeiend en tragisch. Het is het lot van de boodschapper die zo ongeveer in z’n eentje een nieuw paradigma over het bestuderen van de Verlichting heeft gebracht. En dus moet hij op 20 juli a.s. weer opdraven in Marburg om over Strauss, Spinoza en de Radicale Verlichting te spreken.
Het zeer interessante stuk van Kenan Malik is méér dan een interview. Het is een uitgebreider essay, waarin hij een heel overzicht geeft van de studie naar de Verlichting sinds de Verlichting en waarin hij zijn gesprek met Israel verwerkt.
Hij bracht er ook door hemzelf gemaakte foto’s van Jonathan Israel bij, waarvan ik er één naar dit blog haal. Ik zie echt uit naar het boek waar Malik aan bezig is.
Het essay staat op Malik's blog, op rationalist.org en wordt gepubliceerd in de New Humanist van juli-augustus 2013
