Er bestaat geen orthodoxe Spinoza-interpretatie

0
432

Herman De Dijn, Spinoza, de doornen en de roos. [uitgeverij Pelckmans Klement, Kapellen, ca. 192 blz. ISBN 9789086870547, oktober 2009, prijs ca. € 19,95]

Met het bijeenlezen van zijn artikelen voor dit boek heeft De Dijn veel (de meeste?) Spinozaliefhebbers een mooi tuiltje rozen bezorgd. Maar hij heeft bij zijn Spinoza-interpretatie wel een aantal doornen van eigen makelij gevoegd. Ik begin over de rozen, tussendoor komen dan die doornen.

De bundeling van juist deze artikelen lijkt een heel goede greep. De Dijns eerste boek over Spinoza in het Nederlands is een soort Summa geworden, zeker ook gezien de vele referenties naar vele artikelen van zijn hand. Herman De Dijn verschafte de Spinozaliefhebber met Spinoza, de doornen en de roos een mooi, erudiet en evenwichtig boek en dat meen ik, ondanks enige kritiek die ik ook zal geven. Eigenlijk is het er niet aan af te lezen dat het is samengesteld uit artikelen over een periode van meer dan dertig jaar (van 1976 tot 2009). Het ligt wellicht aan het ‘herwerken’, maar er is nauwelijks overlap. De thema’s worden niet of nauwelijks dubbel aan de orde gesteld, zoals zo vaak gebeurt in integraal gebundelde artikelen.