In zijn bespreking van de toen pas uitgekomen Spinoza, Briefwisseling [in Amersfoortse Stemmen,
59 (1978), p. 63-64] gaf J.G.van der Bend, toen directeur van de ISVW, de
volgende anekdote:
Als besluit van deze bespreking moge dienen het vermelden
van een voorval tijdens de Spinoza-herdenking op 21 februari 1977 in Den Haag.
Bij die gelegenheid overhandigde een vertegenwoordiger van de hoofddirectie van
de PTT de eerste Spinoza-zegel aan de eigenaar van het Spinozahuis aldaar
(Stichting Monumentenfonds Den Haag). Hij citeerde daarbij een brief van
Spinoza. Leibniz had namelijk in 1671 vanuit Mainz aan Spinoza een brief
gestuurd, waarin hij hem vroeg naar zijn onderzoekingen op het gebied van de
dioptriek. Die gegevens zou hij in een brief kunnen meegeven aan een zekere
heer Diemerbroeck. Spinoza antwoordde: 'De heer Diemerbroeck woont hier niet.
Ik ben dus gedwongen deze brief aan de gewone bode mee te geven. Ongetwijfeld
kent ge wel iemand hier in Den Haag die de zorgen voor onze brieven op zich wil
nemen. Hem zou ook ik willen kennen, opdat onze brieven gemakkelijker en
veiliger verzonden kunnen worden.' In die tijd was, aldus de
PTT-vertegenwoordiger, postverzending blijkbaar nog niet zo gemakkelijk en
veilig als in onze dagen. In zijn dankwoord herinnerde de ontvanger van het
geschenk er aan, dat in de 17e eeuw de post toch wel zeer diligent en attent
was. Immers: Leibniz had de brief geadresseerd aan: 'Monsieur Spinoza, Medecin
tres celebre et philosophe tres profond á Amsterdam' Maar Spinoza woonde al
tien jaar niet meer in Amsterdam. Via Rijnsburg en Voorburg bevond hij zich
sinds 1669 in Den Haag. Toch kwam Leibniz' brief in goede orde bij hem aan. Dus
toch een compliment voor de 17de eeuwse posterijen.
J.G. van der Bend.
Deze opmerkelijke postbezorging is mogelijk een indicatie voor
de wellicht in 1671 al grote beroemdheid, c.q. beruchtheid van Spinoza – ook bij
de posterijen.
_________________
In dit blog
van 12-07-2008 méér over de uitgifte van de Spinoza-herdenkingszegel in
1977
