Aan Goethe mag best nog een keer een blog worden gewijd. Want "Goethe war der Spinoza der Poesie," zoals Heinrich Heine ooit heel fraai had geschreven.1) En had Goethe zelf niet gezegd: "Spinoza: der Philosoph, dem ich zumeist vertraue."
Hans-Jürgen Schings noemde Goethe's Werther en zijn Faust: the mythical figures of modern times with the two Wilhelm Meister novels the critical countertheme in which the voice of Spinoza is [..] considered the cantus firmus of outstanding significance.” 2)
Kortom, er zat veel Spinoza in Goethe.
De kapstok voor dit blog is een boekje van Carp dat aanleiding geeft straks een misschien nóg Spinozistischer gedicht van Goethe op te nemen: Eins und Alles.