Soms ontdek ik dat iemand een Spinoza-gedicht heeft gemaakt, maar lukt het me niet om het te achterhalen. Enige daarvan wil ik toch graag documenteren. Wie weet lukt het me op die manier om het gedicht te achterhalen.
Je leest wel dat Spinoza voor Jiddische dichters en intellectuelen een idool is. En het valt iderdaad op hoevelen van hen aandacht gaven aan Spinoza. Zo bijvoorbeeld Avrom of Abraham Sutzkever.
Sutzkever werd geboren in Smorgon bij Vilnius, Litouwen.
Toen tijdens de Eerste Wereldoorlog in 1915 Smorgon werd verwoest vluchtte het gezin Sutzkever naar Omsk in Siberië. Of de joden werden door de Russen collectief gedeporteerd, omdat ze ervan verdacht werden te collaboreren met de oprukkende Duitse troepen. Siberië maakte diepe indruk op de opgroeiende Abraham. Ook dat zijn vader er overleed. Later wijdde hij een gedichtencyclus "Sibir" aan zijn vroegste kinderjaren. In 1922 keerde moeder en kinderen terug naar Vilnius. Abraham ging er naar het gymnasium en werd begin 30-iger jaren lid van de joodse schrijversgroep ‘Joeng Vilne’. Zijn eerste gedicht verscheen in 1932 in het tijdschrift van zijn padvindersgroep. Vanaf 1934 publiceerde hij regelmatig in tijdschriften uit Warschau en Vilnius en in 1937 verscheen zijn eerste gedichtenbundel Lider ('liederen').
Daarin staat onder andere het gedicht: 'A nakht mit shpinozn'.
