Bij sommige HOVO's (Hoger Onderwijs voor Ouderen) worden komend seizoen weer cursussen over Spinoza aangeboden.
Ik noteerde de volgende:
[1] Bij de Senioren Academie Groningen verzorgt dr. Jeroen Bartels een cursus van 9 hoorcolleges over:
Spinoza over vrijheid. Vrijheid in de Ethica en het Theologisch-politiek traktaat
Het geloof in de mogelijkheid van vrijheid en het bestaan van een vrije wil komt volgens Spinoza voort uit onze onwetendheid met betrekking tot de oorzaken die ons handelen bepalen. Dit geloof berust volgens hem op een illusie die we beter kunnen opgeven. Het begrip ‘vrijheid’ blijft echter toch een essentiële rol spelen zowel in de Ethica van Spinoza als in zijn Theologisch-politiek traktaat. Maar het begrip heeft dan een heel andere betekenis. Vrijheid is in de Ethica hetzelfde als innerlijke autonomie: de vrije mens is niet meer de speelbal van krachten van buiten of in zichzelf waar hij geen zeggenschap over heeft. Hij heeft geleerd ‘op eigen gezag’ te leven, doordat hij zich van de invloed van deze krachten heeft weten te bevrijden.
