In de tuin is het een drukte van jewelste. Overal piepend,
bedelend jong vogelleven. Dat het jonge leven niet altijd over rozen gaat kwam
ik ook zelf tot mijn schande achter. Normaal zet ik de speciekuipen op zijn kop
naast het schuurtje weg. Dit ter voorkoming dat regenwater zich verzameld en
dieren daarin zouden kunnen verdrinken.
Het was een tijdje droog dus door
onachtzaamheid heb ik ze maar zo laten staan. Ik had weer eens een bak nodig en
tot mijn spijt vond ik een dode jonge merel (Turdus merula). Bij nadere
beschouwing is aan zijn eigen witte (poep)kalk te zien dat het arme mereltje
veel wanhopige pogingen heeft ondernomen om uit de specie/drinkkuip te komen. Tevergeefs.
Door pure uitputting, honger en onderkoeling
is het vogeltje gestorven.
Als er water in had gestaan was het mereltje
verdronken. Ook andere jonge vogels zoals steenuiltjes die na een dag of 35 het
nest verlaten, moeten ze nog veel leren en kennen ze amper gevaar. Gelukkig
zijn de ouders in de buurt om te waarschuwen bij naderend onheil, zoals een
hond of kat. Een kort alarmroepje en de jonge steenuiltjes zoeken een veilige schuilplek.
Helaas werkt dat niet bij alles. Autoverkeer eist in die eerste cruciale
levensweken een behoorlijke tol. Daar is behalve wegen afsluiten helaas weinig
tegen te doen. Tegen onnodige verdrinking wel. En dat is belangrijk, want meer
dan tien procent van de steenuiltjes verdrinkt ieder jaar. Steenuilen
broeden graag in kleinschalig landschap en vaak dicht bij bebouwing. Dat heeft ook
een keerzijde. Vanwege het houden van vee, paarden en hobby dieren staan er ook
vaak volle drinkbakken. Daar zijn er vele tienduizenden van geplaatst in
Nederland. Te water geraakte steenuilen spartelen direct naar de rand van zo’n
drinkbak. Ze proberen vervolgens tevergeefs langs de gladde wand omhoog te
klauteren. Dat kost ze heel veel energie en na een tijdje geven ze het op en
verdrinken. Wat helpt is een ‘klimwand’ rondom. Als jonge steenuiltjes hier
tegenaan komen, vertonen ze een instinctieve reactie: ze klauteren direct naar
boven en staan in een oogwenk op de rand van de bak. Een binnenbak is daarom
nodig, vergelijkbaar met een ouderwetse wasmand. Deze past precies in de buitendrinkbak.
Vrijwilliger en steenuilliefhebber Bert Kwakkel en STONE (Steenuilenoverleg
Nederland) hebben op basis van dit principe een steenuil-veilige drinkbak
ontwikkeld en uitvoerig getest. Het resultaat is een unieke drinkbak in twee
formaten die direct helpt om steenuil verdrinkingsslachtoffers te
voorkomen. De bakken kunnen breed worden ingezet als universele drinkbak voor
vee, zoals schapen, paarden en koeien. De bakken kunnen op een of meerdere
plekken op een erf of weide worden geplaatst. En zo voorkom je dat de jonge
steenuiltjes die op je eigen erf zijn geboren, verdrinken.
Op de webshop van de
Vogelbescherming Nederland kun je deze steenuil-veilige drinkbak online
bestellen. Uiteraard werkt dit niet alleen
voor steenuiltjes maar voor talloze dieren die in een drinkbak terecht komen. Ik
zelf zal in de toekomst de bakken die niet nodig zijn weer op hun kop zetten.
Een keer zondebok zijn van een dood mereltje is meer dan genoeg.
