Wakker worden in Amsterdam heeft zo zijn voordelen. Je hoeft geen wekker te gebruiken! Niet vanwege een kraaiende haan in de wijk maar krijsende Halsbandparkieten (Psittacula krameri). Een Halsbandparkiet is even gemakkelijk als lastig te herkennen. Gemakkelijk, omdat het aparte gekrijs je al snel op het spoor zet van ‘een vogel die hier niet hoort’ en lastig, omdat de vogel een fantastische schutkleur heeft. Verder zit hij bij voorkeur in de toppen van bomen, waar je hem moeilijk kunt waarnemen. Maar ik heb geluk nu in het voorjaar met bladloze bomen is het een koud kunstje om ze te zien. De Halsbandparkiet is heldergroen van kleur, hij heeft een rode snavel en zijn naam dankt hij aan de blauwgrijze band die hij om zijn hals heeft. De naam ‘parkiet’ is wat misleidend, want de halsbandparkiet is een vrij grote vogel die eerder doet denken aan een papegaai dan aan een parkiet.
Vanuit mijn uitvalbasis in Amsterdam-Noord is het een steenworp om in het Noorderpark te komen. Eenmaal buiten komen ze al aanzeilen: drie Halsbandparkieten. Op verschillende balkons van een flat zie ik voederhuisjes, pinda snoeren en vetbollen hangen. Een parkiet vliegt naar het balkon en doet zich rustig te goed aan al dit lekkers. De andere Halsbandparkieten volgen en zitten rustig op hun beurt te wachten. Opvallend was dat er ook een Grote bonte specht op dat zelfde balkon zat. De eigenaresse staat in haar goed sluitende ochtendjas achter het raam met een mok koffie in de hand te genieten van haar bezoekers. Terwijl ik door de telelens kijkt zwaait ze, ik zwaai terug en steek mijn duim omhoog. Het is heerlijk om in Amsterdam te zijn. De Halsbandparkiet is een exoot uit tropisch Afrika en Zuid-Azië, die ooit naar Europa is gehaald als volièrevogels. In de loop der jaren is een aantal van deze vogels ontsnapt of vrijgelaten. Zij bleken goed te aarden in West-Europa en konden zich vermenigvuldigen tot vele tienduizenden exemplaren. In Nederland zitten ze vooral in de Randstad en heeft hier geen echte natuurlijke vijanden. Het is in de toekomst te verwachten dat de rest van de grote steden in Nederland ook nog aan de beurt komen. Nu ze er toch al in Nederland zijn verheug ik mij daarop! Eenmaal via de voetgangersbrug over de verdiepte Nieuwe Leeuwarderweg, die rechtstreeks naar de IJtunnel leidt, loop ik in het andere deel van het Noorderpark in.
De eerste warme stralen van de opgaande zon glijden over de boomtoppen en samen met de warmte komen er tientallen paartjes parkieten aan vliegen. De koppels Grote bonte spechten en de Halsbandparkieten zitten samen vredig in verschillende bomen in het park. Ik besluit om bij een grote boom te blijven staan die verschillende holen heeft. Het loont zich: een Halsbandparkietvrouwtje kruipt uit een oud spechtenhol.
Ze moet nog even aan het licht wennen en heeft dus duidelijk hier de nacht doorgebracht. Eventjes later komt ook het mannetje uit de veren. Ze gaan samen met de rest in de verwarmende ochtendlicht zitten kroelen. De vogels zijn monogaam en vormen waarschijnlijk een huwelijk voor het leven.
Het valt me op de nesten in boomholtes die ik gezien hebben dat ze een voorkeur hebben voor wat kleinere holen. Zouden ze grotere holen gebruiken zouden ze last kunnen krijgen van van de opdringerige Kauw. Als er schermutselingen zijn tussen deze "plaaggeest" en Halsbandparkiet gaat het meestal om holtes met een groter vlieggat. De holtes van de Grote bonte specht hebben het ideale formaat voor de Halsbandparkieten. Of tussen hun veel concurrentie plaats vind betwijfel ik. Wat ik gezien heb is dat de parkieten respect hebben voor hun makelaar. Ten eerste de Grote bonte specht maakt elk jaar weer een nieuwe holte en heeft een mooie beitel ter beschikking waar ze fel mee kunnen uithalen. Ten tweede kom je Halsbandparkieten vooral tegen in half open bossen/parken met oude bomen terwijl de Grote bonte ook in de dichte bossen tegenkomt. Ook de concurrentie op de voertafel valt reuze mee ze gunnen elkaar een hapje. Eerlijk gezegd is er nog maar weinig echt goed onderzoek verricht naar de concurrerende interactie tussen de boomholte broeders! Naast boomholtes maken ze ook gebruik van holtes in gebouwen. Aan de rand van het Vliegenbos staat het gebouw van de Bredero Beroepscollege met een prachtige iep! Daar ontdekte ik een parkietenpaartje in een gat in een blinde muur. Wellicht een oud ventilatie gat of waar een schoorsteen uitlaat heeft gezeten. Of dit al eens eerder in Nederland is vastgesteld weet ik eerlijk gezegd niet.
Veel Randstadsbewoners dragen deze exoot een warm hart toe! Ik zie het grote voordeel dat mensen in de Randstad geen parkiet/papegaai hoeven te kopen. Zorg voor een voertafel en zo heb je trouwe huisvriend(en). Deze soort laat ook weer duidelijk zien wat de wereldwijde legaal/illegale dierenhandel te weeg brengt. Bij deze soort loopt het met een krijs af maar met andere invasie soorten zou het ons veel economische schade kunnen bezorgen. Ik hoop dan ook dat handel in exotische dieren eens echt aan banden gelegd wordt. Zo voorkom je meteen ook veel dierenleed tijdens transport. Als deze vogels echt konden praten hadden ze ons al heel wat papegaaienwijsheid kunnen vertellen.
