Je stapt de deur uit en dan sta je met beide voeten meteen in de bruisende stad Amsterdam. De drukte wordt enigszins gedempt door de mist. Manoeuvreren tussen massa mensen, honden, kinderwagens, auto's, brommers, fietsers vol beladen met boodschappentassen en tringelende trams beland ik in een geheel andere wereld die mij veel vertrouwder overkomt: Het Amsterdamse Bos. Hoewel boven de boomtoppen, verhult door de mist, bulderende vliegtuigen van Schiphol. De jaren dertig waren jaren van crisis met hoge werkloosheid. Amsterdam had toen ruim 50.000 werklozen en de gemeente was naarstig op zoek naar werkverschaffingsprojecten. De aanleg van het Bos bood hiertoe een goede mogelijkheid. Onder de leuze ‘Vijf jaar werk voor duizend man’ zette de gemeente Amsterdam werklozen in, bij de uitvoering van het Boschplan. De werkzaamheden stonden onder leiding van de Nederlandse Heidemaatschappij. Het werk zou uiteindelijk veel langer duren dan vijf jaar en alleen al tussen 1934 en 1940 werkten er 20.000 mensen in het Bos. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de uitvoering van het werk op een lager pitje voortgezet, nog altijd onder toezicht door de Nederlandse Heidemaatschappij. De Duitse bezetter richtte op verschillende plekken werkkampen in. Bij de Ringvaart in de buurt van het gemaal kwam een kamp voor politieke niet-joodse gevangenen. En ten noorden van de Bosbaan een werkkamp voor Joden. Tot ze op een dag in overvalwagens werden afgevoerd waarna er niets meer van hen is vernomen. Inmiddels was er al 3.000.000 kubieke meter grond verzet met kruiwagen en schop. Daarna namen aannemers het werk met grote machines over. In 1955 was ook het grondwerk voor het zuidelijke – het jongste – gedeelte van het Bos klaar. De laatste bomen werden op 25 maart 1970 geplant. Voor Nederlandse begrippen heeft Het Amsterdamse Bos gigantische afmetingen. Bijna 1000 hectare groot (ongeveer 5 bij 2 kilometer). Naast bos zijn er veel waterpartijen, speelweides, geitenboerderij, manege, boerderij, horeca en bezoekerscentrum. Voor de bijna jaarlijks 7 miljoen bezoekers is er veel ruimte. Op natuurgebied is er veel te beleven, mooie oorspronkelijke bijna onaangetaste moerassige veenlanden met riet. Het geeft ook meteen een goed beeld hoe dit deel van Nederland er vroeger uitzag. De mist geeft soms met vlagen Het Amsterdamse Bos prijs. Dan zie ik een kleine kudde Schotse Hooglanders staan. Ten opzichte van de speelweides is hier ruigte toegestaan en zitten er ook volop Putters, Kneutjes en Goudvinken. De mist sluit zich weer en een Groene specht lacht me uit vanuit een mistig bos. Mijn beeld van Amsterdam was, ondanks de mist, al goed maar is nu nog een trede hoger bijgesteld. Als nu iemand mij vraagt: Wat heb je in Amsterdam gedaan? is mijn antwoord: 4 meter onder N.A.P Hooglanders kijken.
