Wat bedoelt Spinoza in TIE§40 met ‘onnutte dingen’?

0
384


Op deze vraag kom ik n.a.v. het werkelijk mooie en zeer
leerzame hoofdstuk van Michiel Lebuffe, “Spinoza’s Rules of Living’, in:
Yitzhak Y. Melamed (Ed.) The
Young Spinoza
[p. 92 – 105].


Ik heb mij voorgenomen om successievelijk over wat ik uit
dit boek opsteek te bloggen en niet pas aan het eind, wanneer ik het boek uit heb, met een
bespreking te komen.


Lebuffe gaat in dat hoofdstuk op zoek naar de betekenis van de
leefregels die Spinoza in de inleiding van de TIE geeft en naar de
overeenkomsten en verschillen met de leefregels die Spinoza in Ethica 5/10s aanbeveelt [certa vitae dogmata].


De NDPR-reviewer Justin Steinberg haalt er alleen het thema
uit van de “dual commitments to intellectual elitism and good citizenship"
(p. 93), maar Lebuffe behandelt twee thema’s en als eerste en eigenlijk belangrijkste,
de relatie tussen passies en kennis. De lezer wordt meegenomen in een goed
leesbare beschouwing, waarin duidelijk wordt hoe de Spinoza van de TIE de
samenhang tussen passies en kennis die hij daar nog naast elkaar behandelt, nog
niet helder voor de geest stond en pas geleidelijk aan op weg naar de Ethica, de passies als inadequate ideeën
ging zien en aldus de beheersing van passies via groei van betere kennis behandelde.
In de TIE stelt hij voor om de passies aan de kant te zetten en op weg te gaan naar
het doel van de hoogste kennis en daartoe onderweg enige leefregels in acht te nemen,
want de kenniszoeker moet ondertussen wel leven.