Waar blijft de internationale institutionalisering van het Spinozisme?

0
335


Al maar meer krijg ik het besef: het gaat niet goed met het
Spinozisme. Dat het Spinozisme niet in een florissante bloei verkeert als het
geval zou kúnnen zijn.


O, ik weet het: dit is niet de manier waarop een echte
Spinozist kan spreken. “De dingen hadden door God op geen andere wijze en in
geen andere ordening kunnen worden voortgebracht dan zij zijn voortgebracht.”
[E1/33). Maar toch, wij als medewerkers van God zouden een poging kunnen wagen,
hoewel dit een zeer onspinozistische paradoxale gedachte is: als het Spinozisme
niet méér in bloei staat dan het doet dan heeft het niet anders kunnen zijn.
Maar dat klinkt weer zo pessimistisch dat ook dat niet als de juiste
Spinozistische formulering kan worden beschouwd. Schrijvend aan de TTP moet
Spinoza toch ook gemeend hebben dat hij aan een verandering in de maatschappij
kon bijdragen. Verbetering van een situatie moet dus mogelijk zijn. Komaan dan:
over de brug met wat ik mis.