Vandaag beëindigde ik het mooie boek van Piet Calis, Vondel. Het verhaal van zijn leven [Meulenhoff, 2008) dat ik vorige week op de kop kon tikken (voor
slechts €10 op het “boekenfestijn” dat tweemaal per jaar in Maastricht
neerstrijkt). Je krijgt echt een heel goed beeld van Vondel in zijn tijd.
Allerlei dichtregels van hem die zich nog uit mijn middelbare schoolopleiding in
mijn hoofd blijken te bevinden, werden weer tot leven gewekt. Een extra
stimulans voor iemand die Spinoza bestudeert, is dat je weer eens, nu vanuit de
invalshoek van deze woordkunstenaar, een beeld van de 17e eeuw krijgt.
Dit temeer daar Vondel nogal actief reageerde op politieke en culturele en
religieuze gebeurtenissen in zijn tijd. Hetgeen Calis uiteraard telkens
aanleiding geeft de contemporaine geschiedenis even te schetsen, wat hij – literatuurhistoricus
– vaardig doet.
Ook krijg je duidelijk het gevoel dat er met de mens niet
zoveel veranderd is: de spot- en hekeldichten… in de Gouden Eeuw konden ze er ook
wat van, inclusief doodsdreigingen die meermalen aan het adres van Vondel
werden geuit. Men hoefde echt niet op Twitter en Facebook te wachten om – meest
anoniem – elkaar scherp de les te lezen: met pamfletten en losse vellen druks kon
men er ook wat van.
