Het zal wellicht nogal verrassend
overkomen, maar ik heb de indruk, het sterke gevoel dat de amor Dei
intellectualis van Spinoza en de ervaren mystieke amor Dei
(imaginationis?) van Teresa van Avila niet erg ver van elkaar liggen.
De contemplatieve heilige en de contemplatieve filosoof vormen
elkaars perfecte aanvullende tegenhanger: beiden zijn een uitingsvorm
van diepe affectio, een vorm van handelen die geheel uit hun diepste
zelf voortkomt. Hoe dicht naderen ze elkaar.
Ik kom hierop nadat ik voorbije
dagen zowel het artikel van Yitzhak Y. Melamed over "Spinoza's
Amor Dei Intellectualis" las [cf. blog], als intensief en vaak heb
geluisterd naar de schitterende vertolking door sopraan Montserrat
Figueras (1942 – 2011), Jordi Savall op de viola de gamba en andere
leden van hun Hesperion XXI, van het mooie mystieke gebed van Teresa
van Avila, "Alma, Buscarte has en Mí, y a Mí buscarme has en
ti: Ziel, zoek jezelf in Mij, en zoek Mij in jezelf." Ik kende
dat stuk al van sinds ik het op 2 november 2007 opnam van het fraaie,
nu niet meer bestaande, Belgische radioprogramma Klara Visioenen. Ik vond het altijd
al een schitterende melodie – zo prachtig gespeeld en gezongen. Maar
op vrijdag, Goede Vrijdag, toen ik het op m'n harde schijf tegenkwam
en op Youtube opzocht en daar dezelfde opname beluisterde, heb ik
voor het eerst de tekst die daar gegeven werd, tot me laten
doordringen, vooral nadat ik gelukkig een Nederlandse vertaling ervan kon
vinden [hier
van H. Blommestijn]. En hoe stegen inhoud en performance naar nog
grotere, duizelingwekkend grote, hoogte. Dat iets zó mooi kan zijn.
Hieronder breng ik tekst, vertaling en video, maar eerst nog dit.
