Stukje over Mandeville zonder verwijzing naar zijn Spinozistische wortels

0
360

René ten Bos, hoogleraar filosofie aan de faculteit der managementwetenschappen van de Radboud Universiteit, heeft in het Financieel Dagblad vandaag een opiniërend stukje over Bernard Mandeville (1670-1733): "De liberaal is automatisch ook een libertijn" [cf.]. Daarin de alinea:

"Als je mensen in Nederland vraagt wie de grootste vaderlandse filosoof was, dan zullen ze meestal verwijzen naar Spinoza. Als we echter afgaan op de maatschappelijke invloed die een denker kan hebben en niet op de inhoudelijke rijkdom, dan zou Mandeville — een calvinistische dokterszoon uit Rotterdam — ook geen slecht voorstel zijn. Het probleem met de receptie van zijn werk, ook in liberale kringen, is dat men alleen maar verijst naar zijn beroemde werken over de mopperende bijenkorf of de later gepubliceerde bijenfabel (1714)."

Ten Bos beschrijft Mandeville als een van de grondleggers van het liberalisme en libertinisme. En passant hééft hij Spinoza genoemd, maar over het feit dat door Douglas Den Uyl, Jonathan Israel, en vooral Wim Klever is aangetoond dat Mandeville in sterke mate geïnspireerd was door "de grootste vaderlandse filosoof", hoor je hem niet.

Hij eindigt zelfs met twijfel uit te spreken over de welgemeendheid van de ondertitel van The Fable of the Bees, or Private Vices, Publick Benefits (1714).