Spinoza toch niet zó negatief over vrouwen

0
421

presentator Lisa Wade van Het Klokhuis op 9 febr. 2012Hoe vaak kom je niet tegen dat Spinoza een nogal negatief beeld over vrouwen zou hebben gehad. De biografie die Margaret Gullan-Whur schreef, Spinoza. Een leven volgens de rede (2000) heeft dit negatieve indertijd nog eens zwaar aangezet. Daar worden hem uitlatingen als ‘vrouwelijk medelijden’ *) aangerekend, maar vooral hetgeen hij over vrouwen schreef aan het eind van zijn Politiek Traktaat. Ik schreef er twee uitvoerige blogs over (op 17 okt. 2008 en  8 aug. 2011) en ga hier de inhoud ervan niet herhalen. Maar dat negatieve beeld kom je steeds weer tegen. In twee romans die ik onlangs besprak en waarin Spinoza een ruime rol speelt, kwam Spinoza’s afwijzende vrouwbeeld weer eens prominent langs: in Tobsha Learner: De vlucht. Liefde en spiritualiteit in het zeventiende-eeuwse Amsterdam [blog] en in Irvin D. Yalom: Het raadsel Spinoza [blog].

Maar ik kwam nu onlangs een kleinigheidje tegen, waaruit kan blijken dat Spinoza’s vrouwbeeld nu ook weer niet zó negatief was dat hij elke gelegenheid zou aangrijpen om dat te uiten; hij voerde niet een soort van hetze tegen vrouwen…